S08E01 - AI maakt me sneller, kritisch denken maakt me beter

In de nieuwste aflevering van AIToday Live staat het spanningsveld tussen AI-productiviteit en kritisch denken centraal. De podcast belicht hoe AI-tools ons in staat stellen razendsnel content te produceren, maar waarschuwt dat kwantiteit niet altijd kwaliteit betekent.

Kritisch denken wordt uitgelicht als essentiële vaardigheid bij AI-gebruik, niet alleen achteraf maar juist ook vooraf en tijdens het proces. De aflevering onderzoekt hoe we bewuste keuzes kunnen maken over wanneer en hoe we AI inzetten.

Met praktische voorbeelden toont de podcast hoe enthousiasme voor AI-mogelijkheden soms kan leiden tot onnodige complexiteit, en hoe kritisch denken ons terugbrengt naar wat werkelijk waardevol is.

Onderwerpen

• De spanning tussen snelheid en kwaliteit in AI
• Definitie en belang van kritisch denken
• Drie fases van kritisch denken bij AI
• De impact van AI op productiviteit en kwaliteit
• Persoonlijke ervaringen met kritisch denken en AI

Links

• Podcast: AIToday Live podcast

Aigency
Aigency ontwerpt en ontwikkelt waardevolle, robuuste en betrouwbare Machine Learning-modellen.

Info Support
Info Support is de specialist in maatwerk software en leidend in kunstmatige intelligentie (AI).

Disclaimer: This post contains affiliate links. If you make a purchase, I may receive a commission at no extra cost to you.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang exclusieve toegang tot nieuws, blik achter de schermen en meer!

Transcript

1
00:00:01,840 --> 00:00:04,200
Hoi, welkom bij de korte aflevering van AIToday Live.

2
00:00:04,840 --> 00:00:06,500
En mooi is, we zijn een nieuw seizoen begonnen.

3
00:00:06,750 --> 00:00:08,480
Dit is de eerste van seizoen 8.

4
00:00:08,920 --> 00:00:09,620
Ik ben Joop Snijder.

5
00:00:10,920 --> 00:00:16,960
En vandaag wil ik het hebben over een spanning die ik de laatste tijd steeds vaker tegenkom.

6
00:00:17,619 --> 00:00:20,060
Namelijk tussen twee dingen die we waarderen.

7
00:00:20,839 --> 00:00:22,260
Snelheid en kwaliteit.

8
00:00:22,780 --> 00:00:27,380
Of anders gezegd, tussen wat AI voor ons kan doen en wat wij zelf zouden moeten doen.

9
00:00:29,440 --> 00:00:33,300
Het gaat deze week namelijk over kritisch denken.

10
00:00:34,180 --> 00:00:37,120
Dus ik ga je uitleggen wat ik vind wat kritisch denken is.

11
00:00:37,760 --> 00:00:41,660
En verderop hoor je ook iets persoonlijks van mij.

12
00:00:41,860 --> 00:00:44,500
Ja, hoe ik zelf eigenlijk gestopt was met kritisch denken.

13
00:00:45,160 --> 00:00:46,020
Dus blijf luisteren.

14
00:00:47,140 --> 00:00:49,960
Kijk, AI maakt me sneller. Daar is geen discussie over.

15
00:00:50,460 --> 00:00:53,780
Je kunt in een uur een document schrijven waar je anders een dag over deed.

16
00:00:54,040 --> 00:00:56,960
En je kunt code genereren een minuut in plaats van uren.

17
00:00:57,140 --> 00:00:59,040
Presentaties, rapporten, noem het maar op.

18
00:00:59,200 --> 00:01:00,320
Ik hoef het je niet uit te leggen.

19
00:01:01,040 --> 00:01:03,740
Maar vooral, dat voelt natuurlijk goed.

20
00:01:04,220 --> 00:01:05,080
Natuurlijk voelt het goed.

21
00:01:05,519 --> 00:01:09,320
En we leven in een tijd waarin we aan productiviteit worden afgerekend.

22
00:01:09,740 --> 00:01:12,300
Waarin zichtbaarheid vaak belangrijker lijkt dan diepgang.

23
00:01:13,020 --> 00:01:16,880
Waarin het aantal dingen dat je produceert soms zwaarder weegt dan de waarde ervan.

24
00:01:17,340 --> 00:01:18,100
Dus wat gebeurt er?

25
00:01:18,440 --> 00:01:19,820
Ja, we gaan meer produceren.

26
00:01:20,100 --> 00:01:22,780
Meer documenten, meer code, meer presentaties, meer van alles.

27
00:01:23,960 --> 00:01:24,840
Maar hier komt het probleem.

28
00:01:25,280 --> 00:01:29,020
We produceren razendsnel, maar creëren ook een enorme berg.

29
00:01:29,080 --> 00:01:30,100
die nog verwerkt moet worden.

30
00:01:31,180 --> 00:01:33,900
Alles moet gelezen worden, geanalyseerd worden.

31
00:01:34,700 --> 00:01:36,940
En daarom komt hier het kritisch denken op de hoek kijken.

32
00:01:38,000 --> 00:01:40,540
Maar goed, voordat we verder gaan, moeten we helder hebben

33
00:01:41,020 --> 00:01:43,280
wat ik dan bedoel met kritisch denken.

34
00:01:43,800 --> 00:01:48,360
Want als ik hierover lees, vind ik het wel dat het zich te veel toespitst

35
00:01:48,360 --> 00:01:52,540
dat kritisch denken op even goed kijken of achteraf controleren.

36
00:01:53,100 --> 00:01:54,440
Terwijl het is veel meer.

37
00:01:55,120 --> 00:02:03,960
Kritisch denken is het bewust en systematisch evalueren van informatie en aannames om tot een goed onderbouwde beslissing te komen.

38
00:02:04,200 --> 00:02:13,020
Mond vol. Het doel is niet om alles te wantrouwen, maar om bewust te oordelen zodat je betere keuzes maakt.

39
00:02:13,540 --> 00:02:16,920
Doe je daarbij concreet je beoordeelt of bronnen bijvoorbeeld betrouwbaar zijn.

40
00:02:17,240 --> 00:02:20,440
Je analyseert of redeneringen logisch kloppen.

41
00:02:21,720 --> 00:02:23,860
Je onderzoekt welke aannames ze spelen.

42
00:02:24,020 --> 00:02:25,820
Je vergelijkt verschillende perspectieven.

43
00:02:26,120 --> 00:02:29,880
En je reflecteert op je eigen denkproces en je vooroordelen.

44
00:02:31,380 --> 00:02:34,840
Bij AI begint kritisch denken nog eerder dan je misschien denkt.

45
00:02:35,300 --> 00:02:38,380
Het begint bij de vraag, wil ik hier eigenlijk wel hulp bij?

46
00:02:38,960 --> 00:02:41,020
En zo ja, hoe ziet die hulp er dan uit?

47
00:02:43,200 --> 00:02:45,760
Kijk, in deze tijd Sinterklaas en Kerst komen er weer aan.

48
00:02:45,840 --> 00:02:50,240
En van het weekend nog zei iemand tegen me, nou kan ik mooi die gedichten met Chichipiti maken?

49
00:02:51,080 --> 00:02:52,700
Zelf vind ik dat een slecht idee.

50
00:02:53,080 --> 00:02:53,360
Waarom?

51
00:02:53,940 --> 00:02:56,480
Voor mij is het schrijven van een gedicht iets persoonlijks.

52
00:02:56,880 --> 00:02:59,320
Ik wil iets van mij aan jou als ontvanger kwijt.

53
00:02:59,880 --> 00:03:00,920
Van mij aan jou.

54
00:03:01,480 --> 00:03:02,980
Daar wil ik geen AI tussen hebben zitten.

55
00:03:04,200 --> 00:03:06,760
Dit hoort wat mij betreft ook bij kritisch denken.

56
00:03:07,220 --> 00:03:10,320
Trouwens, als jij wel tot op besluit komt om Chachyptie in te zetten,

57
00:03:10,440 --> 00:03:14,260
dan is dat uiteraard prima als je maar bewust de keuze maakt over het waarom.

58
00:03:16,620 --> 00:03:21,040
Het is belangrijk om te weten dat kritisch denken bij AI bestaat uit...

59
00:03:21,260 --> 00:03:22,600
Vind ik drie fases.

60
00:03:23,200 --> 00:03:23,680
Vooraf.

61
00:03:24,060 --> 00:03:25,000
Wat wil je bereiken?

62
00:03:25,200 --> 00:03:26,920
Heb ik hier überhaupt hulp benodigd?

63
00:03:27,940 --> 00:03:30,360
AI, andere middelen of juist andere mensen.

64
00:03:30,860 --> 00:03:33,440
En als ik AI kies, wat verwacht ik dan precies?

65
00:03:35,720 --> 00:03:40,080
En ook tijdens het gebruik klopt het wat ik zie.

66
00:03:40,660 --> 00:03:42,120
Welke aannames liggen eronder?

67
00:03:42,560 --> 00:03:43,740
Past dit in de context?

68
00:03:44,140 --> 00:03:45,820
Technisch, zakelijk, ethisch?

69
00:03:46,280 --> 00:03:47,200
En moet ik bijsturen?

70
00:03:48,220 --> 00:03:49,580
En de fase achteraf.

71
00:03:50,000 --> 00:03:52,180
Heeft dit uiteindelijk opgeleverd wat ik wilde?

72
00:03:52,820 --> 00:03:53,900
Wat heb ik zelf geleerd?

73
00:03:54,010 --> 00:03:55,280
En wat doe ik de volgende keer anders?

74
00:03:56,500 --> 00:03:58,980
Het gaat dus niet alleen om controle achteraf.

75
00:03:59,110 --> 00:04:02,240
Het begint al bij het moment dat je overweegt om AI in te zetten.

76
00:04:02,800 --> 00:04:03,780
Misschien is het antwoord wel.

77
00:04:04,140 --> 00:04:05,600
Nee, je wil ik helemaal geen AI bij.

78
00:04:05,870 --> 00:04:08,580
Of ja, maar alleen voor dit specifieke deel.

79
00:04:11,420 --> 00:04:13,800
Laten we eens kijken waarom kritisch denken het verschil kan maken.

80
00:04:14,020 --> 00:04:16,459
Want AI kan me inderdaad sneller maken.

81
00:04:17,100 --> 00:04:21,700
Maar beter word ik alleen als ik kritisch blijf denken over wat ik produceer.

82
00:04:22,100 --> 00:04:25,040
Als ik me blijf afvragen, is dit wel wat we nodig hebben?

83
00:04:26,300 --> 00:04:29,340
En die vragen kan AI niet voor me beantwoorden.

84
00:04:29,620 --> 00:04:34,420
Sterker nog, AI is juist heel goed in het produceren van dingen die er overtuigend uitzien,

85
00:04:34,580 --> 00:04:35,860
maar waar de diepgang ontbreekt.

86
00:04:36,520 --> 00:04:38,060
In de wetenschap zien we dit probleem al.

87
00:04:38,340 --> 00:04:42,860
Er worden zoveel wetenschappelijke papers gepubliceerd dat onderzoekers het niet meer kunnen bijhouden.

88
00:04:43,020 --> 00:04:46,400
Wat gebeurt er dan? De meest geciteerde publicaties blijven dominant.

89
00:04:46,500 --> 00:04:50,040
Want nieuwe ideeën verdrinken in de massa.

90
00:04:51,340 --> 00:04:55,000
En hetzelfde kan natuurlijk gebeuren gewoon bij jou in je organisatie.

91
00:04:55,820 --> 00:04:58,720
Maar goed, misschien klinkt het allemaal een beetje abstract.

92
00:04:59,060 --> 00:05:02,460
Dus laat me een concreet voorbeeld geven uit mijn eigen praktijk.

93
00:05:03,420 --> 00:05:04,300
Een persoonlijke les.

94
00:05:05,060 --> 00:05:12,800
Kijk, vorige week was ik aan het brainstormen over een eenvoudig concept voor het definiëren van requirements voor AI agents.

95
00:05:14,120 --> 00:05:16,680
Het moest een eenvoudig concept zijn voor een workshop.

96
00:05:17,190 --> 00:05:21,500
En het concept had ik grotendeels bedacht, maar ik wilde controleren of ik iets vergeten was.

97
00:05:22,260 --> 00:05:27,340
En deze brainstorm deed ik met Claude, maar dat had ook net zo goed ZGPT kunnen zijn.

98
00:05:28,320 --> 00:05:35,480
In de eerste stap kreeg ik goede feedback en daardoor bedacht ik nog een extra stap die het proces duidelijker maakte.

99
00:05:36,460 --> 00:05:37,440
So far so good.

100
00:05:38,300 --> 00:05:40,540
Maar ja, toen kreeg ik de smaak te pakken.

101
00:05:40,880 --> 00:05:44,000
Dus ik werkte nog meer stappen uit en kreeg steeds meer ideeën.

102
00:05:44,330 --> 00:05:48,580
Het werd wel iets complexer, maar ook mooier en mooier en beter.

103
00:05:49,730 --> 00:05:51,200
En toen viel het kwartje.

104
00:05:52,040 --> 00:05:53,880
Ik was gestopt met kritisch denken.

105
00:05:54,880 --> 00:05:58,340
Voegde al deze extra's iets toe voor de workshop deelnemers.

106
00:05:59,220 --> 00:06:03,360
Door steeds meer toe te voegen, werd de aanpak veel te complex in de uitvoering.

107
00:06:03,760 --> 00:06:07,420
De opdrachten werden misschien zelfs onuitvoerbaar, zou ik wel kunnen zeggen.

108
00:06:07,900 --> 00:06:11,000
Dus van eenvoud was ik gewoon afgedreven naar complex.

109
00:06:11,960 --> 00:06:12,460
Wat heb ik gedaan?

110
00:06:13,340 --> 00:06:14,940
Terug naar het oorspronkelijke idee.

111
00:06:15,900 --> 00:06:17,520
Dus echt helemaal terug.

112
00:06:18,000 --> 00:06:20,640
Maar wel aangevuld met die eerste tip van Klolt.

113
00:06:21,360 --> 00:06:23,560
De rest weggegooid en niet meer naar omgekeken.

114
00:06:25,160 --> 00:06:31,900
De wijze les voor mezelf is dat je makkelijk door enthousiasme een weg plaveid naar onbruikbaarheid zou kunnen zeggen.

115
00:06:32,360 --> 00:06:35,800
En wat je terugzet op het juiste pad is dan kritisch denken.

116
00:06:36,100 --> 00:06:37,780
Niet AI, niet meer ideeën.

117
00:06:38,160 --> 00:06:40,880
Maar die vraag, is dit wel wat we nodig hebben?

118
00:06:42,560 --> 00:06:45,820
Ik merk in mijn eigen werk dat AI me inderdaad sneller maakt.

119
00:06:46,200 --> 00:06:50,840
In dit geval, in mijn les ben ik de hele tijd kwijt geweest.

120
00:06:51,000 --> 00:06:54,080
Maar goed, in principe maakt het me sneller.

121
00:06:54,600 --> 00:06:57,600
Maar wat me beter maakt, is dat ik blijf nadenken.

122
00:06:58,060 --> 00:07:01,760
Dat ik blijf vragen stellen, dat ik niet blind vertrouw wat uit een model rolt.

123
00:07:02,640 --> 00:07:07,540
En vooral dat ik vooraf nadenk of ik AI überhaupt wil gebruiken voor een bepaalde taak.

124
00:07:09,000 --> 00:07:10,460
Dus AI maakt me sneller.

125
00:07:11,220 --> 00:07:12,480
Kritisch denken maakt me beter.

126
00:07:13,620 --> 00:07:18,620
En zoals altijd, bedenk, AI is niet de oplossing voor elk probleem, maar onmisbaar waar het past.

127
00:07:21,920 --> 00:07:24,560
Vergeet je niet te abonneren via je favoriete podcast app.

128
00:07:24,760 --> 00:07:25,900
Dan mis je geen aflevering.

129
00:07:26,140 --> 00:07:26,920
Tot de volgende keer.

130
00:07:56,020 --> 00:07:56,040
[Muziek]